vrijdag 26 augustus 2011

De macht van Google en de onmacht van de docent

Het Erial Project – een samenwerkingsproject van enkele universiteiten in Illinois - onderzoekt het zoekproces van studenten en is nu naar buiten gekomen met de eerste resultaten. Antropologen en bibliothecarissen volgden voor dit onderzoek enige tijd de stappen die 156 studenten zetten in hun zoekproces. Het blijkt dat ze Google vaak raadplegen, en als maatstaf voor andere databases gebruiken. Als ze een ander zoeksysteem gebruiken, verwachten ze dat het op dezelfde manier werkt als Google. Hoe Google zelf werkt, weten de studenten echter niet. Ze hebben geen idee hoe Google achter de schermen werkt en bijvoorbeeld een resultatenlijst samenstelt. Ze zijn ook nauwelijks op de hoogte van het bestaan van de andere zoekmachines van Google zoals Google Books en Google Scholar. Studenten stellen ook nauwelijks vragen aan de bibliothecaris, ontdekten de onderzoekers. Zelfs als ze niet kunnen vinden wat ze zoeken, vragen studenten de bibliothecaris niet om raad. Een van de redenen daarvoor is dat studenten hun eigen informatievaardigheden te hoog inschatten. Als ze iets niet kunnen vinden, realiseren ze zich niet dat ze op een verkeerde manier hebben gezocht. Meer over de voorlopige resultaten van het onderzoek is te lezen in Inside Higher Education

Vervang in het stuk hierboven studenten door scholieren en docenten en je hebt het profiel van een gemiddelde school voor voortgezet onderwijs in Nederland. Hoe komt het nu dat er -gemiddeld genomen - zo weinig aandacht is op scholen voor deskundig zoeken? Schieten de opleidingen voor docenten hierin te kort? Als ik naar een willekeurig online studiecentrum voor PABO of  Lerarenopleiding surf, zie ik dat de studiecentra de zaken goed op orde hebben. Je kunt als beginnende docent hier genoeg kennis opdoen over auteursrecht, citaatrecht, zoeken etcetera. Is het misschien niet verplicht in de studie tot docent om dit te volgen en wordt het zo aan de student zelf overgelaten? Op hoeveel middelbare scholen in Nederland is informatievaardigheden een verplicht en in het curriculum geïntegreerd vak? Hoe vaak wordt dit niet weggestopt in een enkel lesje van de mediathecaris of informaticadocent, waar de (andere) docenten verder geen boodschap aan hebben. Kortom: er is nog heel veel werk te verrichten op dit terrein.

Kennis is hier een machtige factor. Wil je weten hoe Google werkt? Lees het uitstekende De macht van Google van Peter Olsthoorn (In Mediatheek). Informeer je verder bij de mediathecaris over alternatieven voor Google. De Winkler Prins Online is nu bijvoorbeeld sinds kort weer te gebruiken in de Mediatheek en is – wat mij betreft vooral voor de lagere klassen – te prefereren boven Google en Wikepedia. We hebben een versie van de Winkler Prins (Studie) die vooral voor de klassen 7,8 en 9 werkt met minder hyperlinks, eenvoudig woordgebruik en korte teksten. Informeer je en maak onze leerlingen mediawijs!

vrijdag 19 augustus 2011

Komt de online meldknop er?

In maart 2011 werd in verschillende media gemeld dat jongeren die online te maken krijgen met pesten, discriminatie of seksuele intimidatie vanaf de zomer 2011 met een speciale online meldknop in de browser dit eenvoudig kunnen aangeven. Meldpunt Kinderporno weet het namelijk zeker, jongeren hebben geen idee waar ze terecht kunnen als ze online zijn lastiggevallen, kinderporno aantreffen of een cyberlokker hebben gespot. "Ze weten ons niet te vinden", vertelt Maaike Pekelharing, woordvoerder van het meldpunt aan De Pers en daarom wordt momenteel een online meldknop ontwikkeld. De knop kan als applicatie worden gedownload voor de internetbrowser. Pekelharing: "Scholen kunnen deze app standaard instellen op hun computers, zodat de meldknop altijd in de browser te zien is. En ouders kunnen dit thuis installeren." Als je erop klikt, kun je het onderwerp aanklikken waarover je je wil klagen en word je automatisch doorgelinkt naar de site van de juiste organisatie, zoals Meldpunt discriminatie, Pestweb of de Kindertelefoon.
Om je een inzicht te geven in wat er leeft bij jongeren en het nut en waarom van zo’n knop kun je hier de transcriptie lezen van een chatsessie die op 15 juni 2011 op Scholieren.com werd georganiseerd door het meldpunt Cybercrime van het Korps Landelijke Politiediensten. Het geeft je een goed inzicht in wat er leeft.


Sinds maart is het echter opvallend stil geworden rond de online meldknop. Zodra er nieuws is zal ik het hier melden en wordt de knop op ons netwerk geïnstalleerd.