vrijdag 4 september 2015

Jouw zoekmachine

Terwijl de meeste mensen om mij heen nog steeds de mantra herhalen dat kinderen toch zo goed zijn met al die nieuwe apparaten en gadgets en dat onze generatie digibeten dit nooit zal kunnen bijbenen, wordt gelukkig ook nog steeds door velen onderkend dat het internet voor leerlingen van het basisonderwijs en middelbare scholen een moeilijk te doorgronden brij aan informatie is. Te vaak dichten docenten leerlingen nog vaardigheden toe die zij op die leeftijd niet bezitten. Want wat is bruikbaar en betrouwbaar en wat niet. Is dit bijvoorbeeld een betrouwbare site? Als je te snel knipt en plakt krijg je bij genoemde site toch wel een heel verwrongen beeld van de werkelijkheid. Hier is de onzin echter zo grotesk dat het tenminste nog snel opvalt. Vaak is het moeilijk - zeker voor leerlingen - om feiten en meningen op betrouwbaarheid en waarde te schatten.Daarom is het goed dat er nog steeds pogingen worden gedaan om redactionele producten te leveren die het internet structureren voor het onderwijs.

Voor het basisonderwijs zijn dat Meestersipke.nl, Netwijs.nl en bijvoorbeeld PO-lessen. De bij veel docnten nog bekende zoekmachine voor het onderwijs Davindi stopte in augustus 2015 en in diezelfde maand lanceerde het Amsterdamse bedrijf WizeNoze een nieuwe zoekmachine die kinderen (6-15 jaar) leeftijdsspecifieke informatie aanbiedt. Jouwzoekmachine.nl is volgens WizeNoze de eerste zoekmachine ter wereld die houdt rekening met het leesniveau van de gebruiker. In Jouwzoekmachine zijn nu meer dan 300 betrouwbare nieuws- en informatiebronnen gecheckt en toegevoegd en dagelijks komen er nieuwe bronnen bij, aldus WizeNoze. Denk aan bronnen als Willem Wever, Docukit, SchoolTV, etc. De technologie scant de content en bepaalt voor welke gebruikers de informatie geschikt is. Het betreft een eerste publieke versie, vertelt Diane Janknegt, oprichter van WizeNoze. "We weten dat we nog een heleboel dingen kunnen verbeteren en we zijn nu druk bezig met het toevoegen van meer functionaliteit (bijvoorbeeld meer video’s). Daarom noemen we het een testomgeving.” (Bron: Informatieprofessional)

Ik zou zeggen, test deze zoekmachine eens uit. Misschien kun je in een opdracht de zoekmachine gebruiken. Maar pas op. Lourense Das, onderwijsbibliothecaris, deed dat voor Informatie Professional en concludeert echter: "Op dit moment voldoet Jouwzoekmachine.nl niet: te veel niet-relevante resultaten en in gebruiksgemak even goed/slecht als Google." Voor de hele recensie zie: Informatieprofessional. Zij stelt hier ook: "De vraag dringt zich op of je eigenlijk wel moet nastreven om het internet beter te maken voor kinderen. Ik vind dat je dat niet moet doen. Wat je wel moet doen is kinderen leren omgaan met het internet net zo goed als je ze moet leren hoe ze zich veilig aan het verkeer kunnen deelnemen of hoe ze op een goede en veilige manier smartphones kunnen gebruiken."
Ik ben het hier helemaal met haar eens, maar vind wel dat het zwaartepunt bij veel opdrachten moet liggen in de verwerking van kennis en niet in het oplossen van een zoekproces. Dat moet ook gebeuren en zeker voordat het eindwerkstuk moet worden gemaakt, maar het is niet bij elke opdracht relevant. Je kunt ook de bronnen en databases in je opdracht geven en vaak is het al moeilijk genoeg voor leerlingen om op een heel andere wijze in een dergelijke database te navigeren dan zij in Google gewend zijn.

Naast bovengenoemde mogelijkheden om het internet te structureren wil ik ook nog wijzen op de Virtuele Mediatheek (het internet in trefwoorden), die door de mediathecaris van de Vrijeschool Zutphen wordt onderhouden en steeds aangepast. Ook een uitstekende manier om bij een opdracht leerlingen naar relevante informatie te leiden. Verder biedt de Mediatheek nog toegang tot de Actuele Documentatiebank Jeugd en de Winkler Prins Online Studie.
Er zijn overigens veel zoekmachines, portals of onderwerpgidsen die je kunt gebruiken voor onderzoek en onderwijs. Te@chtought zette 100 van die databases op een rij. Laat je niet intimideren door de term ‘Academic Research’. Vele zijn ook te gebruiken voor informatie voor het eindwerkstuk. Ik schreef al eerder een blog over onderwerpsgidsen en het nut van dergelijke verzamelplekken voor het onderwijs.

Ten overvloede. Een en ander wil dus nooit zeggen dat de leerlingen niet moeten leren om zelfstandig bronnen te zoeken, vinden en beoordelen. Dat is wel degelijk een opdracht van het onderwijs, waar wij ons nooit aan mogen onttrekken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten