vrijdag 17 december 2010

Europa in de les

Op de site Europa Educatief vindt je alles wat je nodig hebt om de Europese Unie in je lessen te behandelen. Voor ieder schooltype biedt Europa Educatief lessuggesties voor de vakken aardrijkskunde, economie, geschiedenis en maatschappijleer. Je kunt er thematische kaarten downloaden (PDF) en overkoepelende informatie vinden. Sinds november 2010 is het Huis voor democratie en rechtsstaat de nieuwe eigenaar en beheerder van Europa Educatief. Het Huis voor democratie en rechtsstaat is een onafhankelijke stichting die als missie heeft om de kennis over en deelname aan de democratie te vergroten. Thema’s van het Huis zijn de Grondwet, de (geschiedenis van de) Nederlandse democratie, het Koninkrijk der Nederlanden, Europa, de rechtsstaat en mensenrechten. Het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP) is ook een onderdeel van het Huis waar je informatie vindt over het de Nederlandse politiek. Het IPP richt zijn aandacht vooral op verkiezingen, ook op de Europese Unie en de lokale politiek.

maandag 13 december 2010

Ouderen komen inhoudelijk verder op internet dan jongeren

Het ANP van vandaag bericht het volgende: "Nederlanders zijn maar matig in staat hun weg te vinden op internet. Dat blijkt uit onderzoek waarop communicatiewetenschapper Alexander van Deursen vrijdag promoveert aan de Universiteit Twente. Van Deursen liet driehonderd mensen een aantal taken uitvoeren op internet. Zij moesten onder meer een tweesterrenrestaurant opzoeken in Amsterdam en uitzoeken hoe zij het goedkoopst naar de hoofdstad konden reizen, met de auto of met de trein. Alle schermhandelingen van de proefpersonen werden opgeslagen en geanalyseerd. De promovendus concludeert dat het zorgwekkend gesteld is met de internetvaardigheden van Nederlanders. Zo hadden veel proefpersonen moeite met het kiezen van de juiste zoekwoorden en verzuimden zij in 90 procent van de gevallen de betrouwbaarheid van de gevonden informatie te controleren.Vooral jongeren hebben moeite de informatie die zij op internet vinden op waarde te schatten. Te vaak gaan zij uit van het eerste zoekresultaat. Ouderen hebben vaker moeite met de technische vaardigheden, de zogenoemde 'knoppenkennis', maar als ze die wel onder de knie hebben, vinden zij inhoudelijk beter hun weg dan jongeren." Werkstukbegeleiders, makers van leeropdrachten en docenten in het algemeen: we wisten het toch al, of niet ...?

Nieuwe website over migratie in Nederland

Naar schatting 98 procent van de Nederlanders heeft buitenlandse voorouders, stelt de website Vijf Eeuwen Migratie. In elke Nederlandse familiegeschiedenis zijn wel sporen van migratie aan te wijzen. Dat is het uitgangspunt van deze website, die op 28 november 2010 is gelanceerd. De site informeert een breed publiek over de lange migratiegeschiedenis van Nederland en over alle migrantengroepen die zich hier gevestigd hebben. Je vind hier informatie over de geschiedenis van migranten in Nederland tussen 1580-heden. Van Sefardische Joden uit Spanje tot Hugenoten uit Frankrijk, van zeelieden uit Noorwegen tot schoorsteenvegers uit Italië, en van gastarbeiders uit Spanje tot vluchtelingen uit Iran en Afrika. Een deel van hen vestigde zich in Nederland en drukte een stempel op de nationale geschiedenis. De site is een initiatief van het Centrum voor de Geschiedenis van Migranten (CGM), het Landelijk Overleg Minderheden (LOM) en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG). Over hetzelfde onderwerp kun je onde meer lenen in de Mediatheek: Obdeijn, H.; Schrover, M., Komen en gaan: Immigratie in Nederland vanaf 1550.



De website Mappingworlds toont hedendaagse thematische wereldkaarten als je een item aanklikt en geeft in grootte het belang of aandeel van de verschillende landen weer. Hier boven (klik in het midden op Resize) zie je het aandeel van migranten in de verschillende landen. Groter weergegeven landen hebben dus veel migranten. Met de laatste website kun je verder een keur aan wereldkaarten weegeven, zoals bijvoorbeeld de verspreiding van religies, energiebronnen etcetera. Visueel zie je onmiddellijk het belang van een land in de geselecteerde kaart.

woensdag 8 december 2010

Social Media, alleen voor jongeren?

Op de fotowebsite Flickr kun je foto’s delen met je vrienden en eigenlijk de hele wereld. Dat kan ontaarden in eindeloze foto-galleries van feesten en drankgelagen. Maar vergis je niet: ’s werelds grootste archieven maken ook gebruik van Flickr. Het project heet Flickr: The commons. Het Nationaal Archief was het eerste archief in Nederland dat zich in 2008 aansloot. The Commons is een samenwerkingsverband tussen fotoarchieven uit de hele wereld en Flickr. Dit initiatief is opgericht om publieke instituten een gezamenlijk platform te bieden waarop zij hun fotocollecties kunnen delen met een groot publiek om vervolgens met informatie van bezoekers de kennis van de fotocollecties uit te breiden. Web 2.0 bij uitstek. Bezoekers van de site kunnen commentaren en tags toevoegen. In het kader van de samenwerking tussen het Nationaal Archief en Spaarnestad Photo Archief kunnen bezoekers bijvoorbeeld informatie toevoegen aan foto’s van de Arbeidsinspectie uit de eerste helft van de vorige eeuw, aan foto’s over de Eerste en Tweede Wereldoorlog, emigranten, de KNIL en de Olympische Spelen van 1928.



Het Stadsarchief Amsterdam is – buiten bovengenoemd project om – vanaf november 2010 bezig om Met gewone Amsterdammers een digitale collectie foto's over de stad aan te leggen op Flickr. Social media worden serieus.

dinsdag 7 december 2010

23 Dingen

Beloofd is beloofd. Ik heb jullie in eerdere berichten al gewezen op het feit dat docenten mijns inziens een cruciale rol innemen in het ondersteunen van de leerlingen in hun zoektocht naar kennis op het web en het onderwijzen van informatievaardigheden. Je hebt dan misschien minder technische kennis, maar wel (levens)ervaring en kent je eigen vak nog steeds het best! Belangrijk is in elk geval ook dat je als docent (basis)kennis hebt van het gebruik van Social Media (Dat zijn onder meer: Flickr, YouTube, Bloggen, Wiki’s, RSS-feeds, Pod- en Vodcasts, Twitter). Weet waar ze zich bewegen en waar ze het over hebben. Laat de leerlingen niet in hun hemd staan, zij zijn niet zo vaardig als je denkt en zij hebben echt begeleiding nodig. Social Media gaan behalve over het delen van kennis ook over veiligheid, wat zet je wel of niet op het internet? Maar, makkelijk gezegd. Hoe krijg je als docent meer kennis van social media, en waar kun je eenvoudige introducties krijgen op de bovengenoemde zonder dat je je hoeft in te schrijven voor langdurige cursussen?

Het begon in 2006 allemaal met 23Things een weblog met 23 oefeningen die je kon doen om je kennis uit te breiden in het werken met internet en op het gebied van web 2.0 toepassingen. Elk Thing stond voor een web 2.0 onderwerp, bedacht door Helene Blowers voor de bibliotheek van Mecklenburg County, USA. Niet lang daarna nam Kennisnet het initiatief over en liet de cursus in een wiki plaatsen: Cursus web 2.0 met 23 dingen. De eerste Nederlandstalige versie van 23 dingen was een feit! Tezelfdertijd gaf de Vereniging van Openbare Bibliotheken opdracht aan Rob Coers om 23 Things te vertalen en te bewerken, opnieuw met toestemming van Helene Blowers. Zo kwam er nog een versie op de markt, speciaal geschreven voor medewerkers van bibliotheken:
23 Dingen: Ontdek, speel en leer over web 2.0. Inmiddels zijn er versies voor het onderwijs: 23 OVC Dingen en 23 Onderwijsdingen, voor archieven 23 Archiefdingen en voor musea 23 dingen voor musea. Duik er eens in en shop eens bij de verschillende sites, op de ene site worden er ander Dingen aangeboden dan op de andere. Ook al zou je alleen maar de introductie bij elk Ding lezen, dan ben je al een heel stuk verder dan je nu bent. Misschien kunnen we op school zelfs een groep starten die met de Dingen aan de slag gaat?

woensdag 1 december 2010

Social media in het onderwijs

In het Kennisnet/Surfnet innovatieprogramma loopt het project ‘Social media’. Social Media (ook wel genoemd web 2.0) zijn online platformen waar gebruikers, met geen of weinig tussenkomst van een professionele redactie, zelf de inhoud verzorgen. Social media platforms onderscheiden zich doordat: Mensen zich met anderen verbinden, zodat zij verhalen en ervaringen kunnen delen; Mensen zich in groepen organiseren en online interacteren alsof men in de fysieke wereld is. Faciliterende sociale media zijn bijvoorbeeld Hyves en LinkedIn rondom mensen en Flickr en YouTube rondom resp. foto’s en video’s. Het gaat hierbij steeds minder om techniek, maar om mensen die zaken delen. En, het is geen ver van mijn bed show, want eigenlijk hebben wij ook zo’n platform: Google-Apps. Wij delen hier kennis, documenten. Het verschil is echter dat wij weliswaar geen professionele redactie, maar wel een schoolleiding hebben die natuurlijk de inhoud in de gaten houdt.



In het rapport Social media en de kansen voor het onderwijs (download op bovengenoemde projectsite) worden de mogelijkheden voor het onderwijs verkend. Ook worden hier de mogelijkheden die hier voor docenten onderling liggen aangestipt. Uit de conclusie van het rapport: “Wij hebben het idee dat de handigheid van leerlingen met computers behoorlijk wordt overschat. Leerlingen gebruiken wat ze kennen en wat ze nodig hebben, maar verdiepen zich niet in een meer gesofisticeerd gebruik van de middelen. Vergelijk het met straatvoetbal - kinderen kunnen zich op straat de prachtigste passeertechnieken eigen maken, maar wereldkampioen worden ze er niet mee. Een goede begeleiding is noodzakelijk. Aangezien echter veel leraren zich snel laten intimideren door de ogenschijnlijke behendigheid van leerlingen, lijkt juist deze generatie tussen wal en schip te vallen. Leraren kunnen in onze optiek nog veel toevoegen aan de kwaliteit van het gebruik van internet door leerlingen.” Het medialandschap verandert door social media. Werkgevers selecteren kandidaten op basis van online profielen. Wie als kenniswerker in de maatschappij aan de slag gaat, krijgt te maken met social media. Wil je jongeren voorbereiden op de wereld van morgen, dan is het bijbrengen van bekwaamheid in het gebruik van social media geen overbodige luxe. In een volgend blog geef ik jullie wat mogelijkheden om zelf met sociale media aan de slag te gaan.

dinsdag 23 november 2010

TPACK

Ik had laatst mijn nichtje op bezoek, zij studeert economie aan een lerarenopleiding. Telkens als ik praat met studenten van een docentenopleiding of net afgestudeerde docenten valt mij het gebrek aan ict-kennis in didactische zin op. Het wordt op de opleiding blijkbaar nauwelijks aangeboden. Er wordt nog steeds blind gevaren op vakinhoud en didactiek, ict wordt slechts aangestipt. Een Engelstalig model met de naam TPACK: Technological Pedagogical Content Knowledge wil daar verandering in brengen en vakinhoud, didactiek en ict bij elkaar brengen. Op het weblog van Wilfred Rubens kwam ik een filmpje tegen dat TPACK zeer helder uitlegt.

TPACK 101 from Clare Kilbane on Vimeo.

De docent vervult op school een sleutelrol om met behulp van ict de productiviteit en de kwaliteit van het onderwijs te kunnen verbeteren. Denk niet dat het jou niet aangaat. Ict kan vakgebieden veranderen. Voorbeelden daarvan zijn het bouwen van modellen bij natuurwetenschappen, GPS bij aardrijkskunde en hypertekst bij Nederlands. Maar ook een vak als geschiedenis – ik ben historicus – is drastisch veranderd. Een leraar kon altijd al zijn leerlingen authentieke bronnen op locatie (archief etc.) laten zien, maar nu kunnen leerlingen die bronnen zelf opzoeken. Kijk maar eens onder aan de pagina bij Favorieten van de Mediatheek onder de tag Geschiedenis. In de Kennisnet Onderzoeksreeks is onlangs een boekje verschenen: Hoe kan een leraar ict integreren in het onderwijs? Dit behandelt TPACK. Op de Universiteit Twente zijn ze inmiddels bezig om het TPACK-model te vertalen naar de Nederlandse situatie. Je kunt dit volgen op een speciale site.

vrijdag 19 november 2010

Mediawijsheid, wat is het?

Al in juli 2005 presenteerde de Raad voor Cultuur het rapport `Mediawijsheid, de ontwikkeling van nieuw burgerschap’, waarin de raad vermeldt dat het niet meer gaat om media-educatie maar om mediawijsheid. De definitie van de Raad voor Cultuur in hun advies in 2005 luidde: 'Mediawijsheid staat voor ‘het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld'. Het gaat dus niet om het af- of beschermen van kinderen voor negatieve invloeden, maar om hen te leren hoe met de media om te gaan. De Raad voor Cultuur geeft in het rapport het advies om het thema ‘media’ een plek te geven in het onderwijs. Een opleiding tot Mediacoach werd ingesteld om professionals op te leiden. Kennisnet heeft een site geheel gewijd aan Mediawijsheid met veel tips voor het onderwijs. De vaardigheden met betrekking tot nieuwe media - zo lezen we hier - kunnen worden ingedeeld in ict-vaardigheden, informatievaardigheden en veilig mediagebruik.


Inmiddels is er ook een handboek op de markt van de Stichting Mijn Kind Online dat hier gratis is te downloaden. Scholen hebben weliswaar de opdracht gekregen leerlingen mediawijs te maken, maar de uitvoering van deze opdracht wordt helemaal aan het onderwijs zelf gelaten. Maar hoe doe je dat? Er zijn nog geen duidelijke leerlijnen, er is weinig theorie over mediawijsheid in het onderwijs en bestaand lesmateriaal is vaak lastig te vinden. Dit handboek biedt een eerste stap en een kader.

donderdag 18 november 2010

XMind

Freemind is bij ons op school bekende software om mindmaps of visuele conceptschema's te maken. Het wordt in sommige klassen gebruikt en is op elke computer in de computerlokalen en Mediatheek geïnstalleerd. Frank Planting mailde mij de mogelijkheden die XMind biedt. XMind is ook een programma voor Mindmapping en ook gratis (open source), de meerwaarde is hier echter de webserver waarop iedereen zijn mindmap gratis kan opslaan. Mindmaps die werden gemaakt in Freemind en MindManager (niet gratis) laten zich trouwens probleemloos importeren in XMind en op zijn beurt exporteert XMind naar html, png, jpg, gif en bmp. Wat ook prettig is is dat je de schema's kunt 'embedden' in je eigen website of blog. XMind heeft als nadeel dat het niet Nederlandstalig is.
Er is ook literatuur beschikbaar over mindmappen: Buzan, T. ; Buzan, B., Mindmappen: Voor een beter geheugen en creatiever denken. Dit boek is te leen in de Mediatheek.

maandag 15 november 2010

De Berlijnse muur

In november 1989 werd de Berlijnse muur omver geworpen. Op deze historische dag werden Oost- en West-Duitsland weer één: voor Duitsland het begin van een nieuw tijdperk. Ter gelegenheid hiervan heeft de redactie van Teleblik een aantal kijktips geselecteerd. Ik bericht jullie hier regelmatig over Teleblik, omdat wij als school de mogelijkheid hebben om Teleblik met een zogenaamde digicode te gebruiken. Maar wat is het en wat kun je er mee? De redactie van Teleblik heeft tien tips op een rijtje gezet om het beeldmateriaal uit Teleblik in je les te gebruiken. Lijkt het je wat? Meld je bij de balie van de Mediatheek Weerdslag en maak je account aan en ontvang de digicode.

vrijdag 12 november 2010

Computersimulaties in het natuurkundeonderwijs

Via mijn Linkedin-account kwam ik een mededeling tegen van de Universiteit Twente die momenteel onderzoek doen naar hoe computersimulaties in het natuurkundeonderwijs gebruikt worden. Zij gaven hier ook een overzicht van wat er nu gratis in het onderwijs geraadpleegd kan worden. Een aantal sites had ik al in eerdere berichten gesignaleerd. Die kun je terugvinden op dit weblog onder het trefwoord simulaties. Nieuw was het Wolfram Project. Doe er je voordeel mee.

Containers maken in ActivInspire

Zoals de naam al aangeeft, zijn containers in ActivInspire objecten die andere objecten kunnen bevatten. Dit is handig wanneer je activiteiten maakt waarbij objecten door een ander object herkend en geaccepteerd of afgewezen (bv. het juiste woord bij het juiste plaatje) moeten worden. Een object dat niet aan alle gekozen eigenschappen voldoet, wordt afgewezen wanneer een gebruiker probeert het in de container te zetten. Een Nederlandstalige handleiding vind je hier:

donderdag 11 november 2010

Gratis typeles

Ee zijn docenten die leerlingen graag willen verwijzen naar een gratis typecursus. Online zijn er een aantal te vinden die allen het nadeel hebben dat er in elk geval veel reclame op de sites staat. Maar toch, als je zelf aan de slag wilt is typelesonline bijvoorbeeld een optie. Je moet hier zelf de oefening kiezen, die bijna allemaal werken met recente nieuwsartikelen. Heb je de goede letter te pakken, dan gaat de tekst verder. Je ziet ook je score en er zijn instructies voor de vingerzetting. Typeles.nl is een andere aanbieder. Ook hier een wat rommelige omgeving, waar je moet zoeken naar de instructies. verder wordt er niets bewaard en moet je als leerling zelf beslissen of je oefeningen herhaalt. Scholen kunnen echter een cursus bestellen en die op de elo plaatsen. Deze oefeningen kunnen worden aangepast en hebben geen reclame. In een artikel in het COS-Magazine van september worden elf aanbieders vergeleken. Het COS-Magazine is een abonnement van de Mediatheek en daar op te vragen.

maandag 8 november 2010

Handleiding ActivInspire

Op alle digiborden op school is nu ActivInspire geïnstalleerd. Er zijn heel veel video's op YouTube en TeacherTube die onderdelen van ActivInspire uitleggen. Helaas allemaal in het Engels. Onderstaande video vind ik de meest duidelijke. In een serie van 5 modules worden hier de belangrijkste functies van ActivInspire uitgelegd:



Let op! Als de video eindigt kun je verder naar module 2, kies dan module 3 en verder tot 5. De andere video's in de afspeellijst zijn natuurlijk ook te bekijken, maar mijn voorkeur gaat uit naar de 5 genoemde modules.

Voor de fanatici onder ons heeft de Mediatheek het Handboek Digibord & Didactiek te leen. Bij dit handboek hoort ook een site, waar je veel extra materiaal en links kunt vinden. En ook op deze site vind je weer verwijzingen naar (Engelstalige) video's met handleidingen.

vrijdag 5 november 2010

Recht en web 2.0

Onlangs verscheen een uitgave getiteld Recht en Web 2.0. een beschrijving van enkele belangrijke Web 2.0 diensten. Ik zag de link op het weblog van Jeroen Rougoor. In dit boek staat de juridische analyse van Web 2.0 toepassingen centraal. Hoe dienen aanbieders van Web 2.0 diensten om te gaan met de gegevens die wij hen leveren? En wat is de rol van deze aanbieders indien de gegevens een strafbare inhoud hebben. Nu de toepassing van het internet verandert kan men zich afvragen of de verantwoordelijkheden van overheden over wat zich op het internet afspeelt niet moet mee veranderen. Hoe dienen overheden om te gaan met virtuele werelden? Hoe dient de overheid om te gaan met steeds actievere internetgebruikers die veel gegevens over zichzelf maar ook anderen op internet plaatsen? In een apart hoofdstuk wordt afzonderlijk ingegaan op het lastige vraagstuk hoe eenmaal op internet verschenen persoonlijke informatie kan worden verwijderd. Ook het auteursrecht wordt in nog verdergaande mate dan bij internet in het algemeen het geval is op de proef gesteld met web 2.0 toepassingen. De uitgave is een product van de mensen achter de wiki internetrecht2.0. In tegenstelling tot een normaal uitgegeven boek, waar elke auteur zijn of haar eigen hoofdstuk tekst of onderdeel daarvan schrijft, kennen wiki’s geen vaste auteurs. Iedereen kan elk stuk tekst aanpassen of uitbreiden, en nieuwe teksten toevoegen waar hem of haar dat goeddunkt. Vandaar dus ook de ondertitel Een bewerkte bloemlezing uit www.internet20.nl. Kijk maar eens bij de web 2.0 toepassingen waarvan je zelf lid bent. Zeer leerzaam, zeker als je leerlingen wil voorlichten over de gevaren van sociale media.

donderdag 4 november 2010

Oefenen met luistervaardigheid Duits

De sectie Duits wil graag de site van Deutsche Welle onder de aandacht brengen. De site biedt prima mogelijkheden om de luistervaardigheid van leerlingen te oefenen. Oorspronkelijk start de site in het Engels, rechtsboven kun je de taal veranderen in Duits. Deutsche Welle (DW) is een omroep die onder meer bestaat uit de afdelingen DW-TV, DW-Radio en DW-World, de internetsite van de omroep. De leerlingen kunnen hier uitstekend luistervaardigheid oefenen. Ga in het startmenu naar Deutschkurse en dan Deutsch lernen. Je kunt hier onder meer op het midden van de pagina Duitstalige video's bekijken waarvan de tekst ook is uitgeschreven en waar ook opdrachten bij aanwezig zijn, alles Duitstalig. Klik op alle video's, maak je keuze en klik dan op Info-Box voor opgaven en het transcript. Ik heb gekozen voor Der Modefotograf, de bijbehorende opdrachten en manuskript vindt je hier.

woensdag 3 november 2010

Informatievaardigheden voor leraren

In onze huidige informatiemaatschappij is het van groot belang om mediawijs te zijn, dat zal niemand ontkennen. Mediawijsheid omvat informatievaardigheden, ict-vaardigheden en netiquette. In deze gratis te downloaden publicatie van het Ruud de Moor Centrum ligt de nadruk op informatievaardigheden. Informatievaardig ben je als je een kritische houding hebt tegenover de media. Hoewel het gebruik van internet voor werkstukken op school heel gewoon is geworden, wordt vaak voorbij gegaan aan het feit dat informatie zoeken op internet niet zo gemakkelijk is als het lijkt. Iemand die informatievaardig is, kan informatieproblemen onderkennen, informatievragen definiëren, bronnen en informatie lokaliseren en evalueren en gevonden informatie verwerken tot een product. In deze publicatie wordt uitgegaan van een zesfasenmodel (The big6). Deze zes fasen vormen de basis van elk zoekproces. De publicatie breekt ook een lans voor de inzet van de mediathecaris, want als docent sta je er natuurlijk niet alleen voor. Op het vlak van informatievaardigheden kun je samenwerken met de mediathecaris. De mediathecaris is een informatiespecialist met wortels in het bibliotheekwezen. De samenwerking kan – volgens het rapport - uiteenlopen van een coördinerende taak van de mediathecaris tot het ontwerpen van een geïntegreerd curriculum.
Ook is Veen, M.J.P. van (red.), Door de bomen het bos : Informatievaardigheden in het onderwijs (Open Universiteit, RdMC, 2005) te leen in de Mediatheek.

dinsdag 2 november 2010

Ontdekkend leren 2

Statline is de elektronische databank van het CBS. Je kunt in Staline zelf tabellen en grafieken samenstellen. De informatie is gratis en gemakkelijk te printen en te downloaden. Een handleiding vind je hier. Ik heb willekeurig twee voorbeelden gemaakt om jullie te laten zien wat mogelijk is met Statline. Eerst heb ik gezocht op Thema-Historische Reeksen-Bevolking-Allochtonen vanaf 1972. Je kan dan nog een aantal criteria invullen die uiteindelijk leiden tot een zelf (door sleep en klik) vorm te geven tabel. In tweede instantie heb ik een tabel gemaakt met gebruik van het Thema Volkstellingen-Volkstelling 1930-gezinssamenstelling. De volgende tabel laat de geselecteerde resultaten voor Gelderland zien. Voor het geschiedenisonderwijs is Statline een aanwinst en goed te gebruiken, zelfs op regionaal niveau. Maar ook voor de sociaal-geografen onder ons is deze databank uitstekend te gebruiken voor het zogenaamde onderzoekend leren. Je hoeft niet zelf tabellen te maken, maar kan onder Cijfers in het startmenu naar Cijfers per thema en daar dan direct algemene tabellen vinden.

Einstein bestaat niet

Onlangs verscheen Einstein bestaat niet. Over usability en surfgedrag van jongeren. Dit rapport vloeit voort uit een samenwerking tussen ‘Digivaardig & Digibewust’ en ‘Mijn Kind Online’. De resultaten kunnen ouders en leerkrachten helpen bij hun rol als opvoeders. In het rapport worden mogelijkheden ontdekt voor jongerenwebsites om hun usability te verbeteren en er wordt inzicht verkregen in het surfgedrag van jongeren. Hoe handig zijn ze met zoeken naar informatie op internet? Niet zo handig, blijkt. En toch vinden zij zichzelf altijd weer handiger dan de buurjongen, klasgenoot etcetera. Wat doen ze op het internet? Uit de enquête blijkt dat internet vooral gebruikt wordt voor het chatten met bekenden (79%) en het maken van huiswerk (78%). Driekwart bekijkt er zijn rooster en roosterwijzigingen. Meer dan de helft van de jongeren gebruikt internet om te downloaden, bijna de helft internet ook zomaar, omdat zij niets anders te doen hebben, en ruim een derde koopt er dingen. Wat denken ze er zelf van? Vrijwel alle geïnterviewde jongeren vinden van zichzelf dat zij handig zijn op internet en hun wordt wel eens gevraagd een ander te helpen. Ze helpen vooral hun ouders en soms zelfs docenten. Een klein aantal jongeren moet wel eens een klasgenoot helpen. Dit rapport geeft verder een beeld, dat uitvloeit in maar liefst 65 onderbouwde tips en trucs om websites gebruiksvriendelijker te maken voor jongeren.

Ontdekkend leren

In een vorig bericht maakte ik jullie al attent op een cursus van LearningTour waarin onder andere het gebruik van Google Maps en Street View wordt besproken. Maar ook het in deze cursus niet behandelde geoportaal EdugGIS verdient eigenlijk een belangrijke plaats binnen het aardrijkskunde-  en geschiedenisonderwijs. EduGis geeft toegang tot digitale kaarten en combineert dat met (sociaal-geografische) informatie, die je zelf in ‘lagen’ op de kaart kunt leggen. Leerlingen kunnen - als ze bijvoorbeeld de kaart van Nederland kiezen - gebruik maken van kaartlagen die ze aan en uit kunnen zetten. Ze kunnen historische informatie en andere kaarten ‘over’ de kaart van - in dit geval - Nederland leggen, en ook bevolkingsgegevens (leeftijdsopbouw, welvaart etcetera) zelfs op buurt en wijkniveau vinden. Landbouwgebieden kunnen geduid worden, overstromingsgebieden kleuren blauw bij verhoging van de zeespiegel, de Nieuwe kaart van Nederland toont het toekomstige Nederland, eigenlijk te veel om hier op te noemen kan door leerlingen worden onderzocht. Ik zelf heb nog wel wat moeite met de legenda - niet alle afkortingen worden verklaard - , maar dat kan aan mijn gebrekkige kaartvaardigheden liggen. Rest nog te vertellen dat op de startpagina van EduGIS verwezen wordt naar de Klassieke weergave, het format waarin nog steeds veel lesmateriaal wordt aangeboden en de Nieuwe standaard. Dit geeft aan dat de site zich nog steeds ontwikkelt. Onder het kopje lesmateriaal vindt je handleidingen voor het gebruik van EduGIS.

dinsdag 26 oktober 2010

TED.com: 'Ideas worth teaching'

Een jaar geleden besprak ik de site TED: Ideas worth spreading al eens. TED (Technology, Entertainment, Design) gaat van start in 1990. Een Amerikaanse conferentie brengt in dat jaar verschillende sprekers bij elkaar. De opdracht: in maximaal 20 minuten een verhaal presenteren over een project, product, ervaring of idee. De video-opnames worden gepresenteerd op een eigen website. Inmiddels zijn er zo'n 700 presentaties te vinden. Toen ik de site een jaar geleden onder jullie aandacht bracht was hij Engelstalig en vooral voor de sectie Engels van belang. Inmiddels zijn er Nederlandse ondertitels bij 328 video's, zodat je ze nu overal kan inzetten. De titel boven dit bericht is afkomstig uit het tijdschrift COS. Op COS-online kun je het hele artikel met veel voorbeelden voor gebruik in het onderwijs inzien. Je moet hiervoor echter inloggen. De inloggegevens worden steeds gepubliceerd op onze Mediatheekwebsite van Google-Apps. Dit wachtwoord hoort alleen bij het abonnement op het tijdschrift, vandaar dat het alleen gepubliceerd kan worden op ons eigen domein in Apps en niet openbaar kan worden gemaakt.

Begrippenlijsten

Je kan het zo gek niet verzinnen of er is wel iemand bezig om het op internet bij elkaar te zetten. Encyclo bijvoorbeeld brengt vele honderden begrippenlijsten samen op één portaal om zo het zoeken naar definities en begrippen te vergemakkelijken. Encyclo toont de eerste regels van de betekenis van een term en wijst je via het tabblad bronnen door naar de bron(nen) waar je meer kunt lezen.

Nostalgie

NostalgieNet brengt series, films en tv-programma’s uit de jaren '50 t/m '80 weer terug op tv. Je moet dan echter wel een abonnement nemen. Je kunt via de site ook dvd’s, boeken en cd’s kopen, maar voor het onderwijs is de videosite Filmpjes van toen zeer goed - en gratis - te gebruiken. Je kunt hier alfabetisch zoeken en op trefwoord en genre en kunt zo voor je leerlingen makkelijk een tijdbeeld schetsen. Het trefwoord mode geeft bijvoorbeeld zo'n 25 filmpjes uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Je zou leerlingen ook eens terug kunnen laten zoeken naar hun eigen geboortejaar op YouTube. Dat kan met de tijmachine van YTTM. Je vindt dan muziek, nieuws, tv-series en film uit het ingegeven jaar.

maandag 25 oktober 2010

Nieuwe cursussen

Deel 11 en 12 van de cursussen Onderwijs en ICT van LearningTour zijn beschikbaar. Cursus 11 legt je stap voor stap de mogelijkheden van Google Maps en Street View uit. Je gaat ook zelf kaarten maken. In de 12de cursus ga je virtuele werelden verkennen. Het leerdoel in deze cursus is tweeledig. Enerzijds maak je kennis met Second Life, een van de bekendste virtuele werelden, die zonder meer mogelijkheden biedt voor het onderwijs. Anderszijds wordt je meegenomen in de belevingswereld van veel van onze leerlingen en bekijk je een aantal andere virtuele werelden.

dinsdag 12 oktober 2010

Jongeren en leesbevordering

De Boekenzoeker is een zoekmachine waar kinderen en jongeren tussen de 8 en 18 jaar tips krijgen voor een goed boek. Deskundigen van de Nederlandse Taalunie en Stichting Lezen (Nederland en Vlaanderen) stelde de inhoud samen en wil jonge lezers laten kennismaken met boeken die ze zelf niet zo snel zouden ontdekken. Daarom zijn hier ook niet alle jeugdboeken opgenomen. Jongeren kunnen zich aanmelden als ze een meer persoonlijk advies willen. Het Leesplein is een verzamelpunt voor leesbevordering voor jongeren van 0 tot 16 jaar. De inhoud hiervan wordt gevuld door de Stichting Bibliotheek.nl.

Werelderfgoed in panoramafoto's

Onlangs kwam ik op de delicious site van zaidlearn een link tegen naar 8 panorama websites. Prachtig materiaal om virtueel een bekend gebouw te bezichtigen of naar beroemde plaatsen in wereldsteden te reizen, natuurgebieden te onderzoeken of om het werelderfgoed vanuit de klas in 360 graden panoramafotografie te bekijken. Met 1001 Wonders - de website over het werelderfgoed - kun je bijvoorbeeld Schokland bezoeken, de Chinese Muur, maar ook het Rietveld Schröder huis van binnen en buiten bezichtigen. De werelderfgoedlijst is echter nog niet volledig gefotografeerd, deze site is nog in opbouw.

dinsdag 5 oktober 2010

Wallwisher

Je kent de gele Post-It velletjes die je ergens op kunt plakken als herinnering. Wallwisher is gratis online software waarmee je op een eigen url onderwerpen over thema’s of lesinhoud kan posten. De Post-its kunnen bestaan uit plaatjes, muziek, video of tekst en kunnen makkelijk door leerlingen worden toegevoegd. Als je als docent zo'n "wall" maakt dan kun je de software zo instellen dat jij als eigenaar bepaald wat wordt gepubliceerd. Er kunnen dus nooit ongewenste boodschappen in beeld komen. Je zou je les kunnen evalueren, de mening over een onderwerp peilen, maar je zou leerlingen ook filmpjes of bestanden kunnen laten publiceren die voor de klas getoond kunnen worden. In dit document zie je 29 mogelijkheden om Wallwisher in je klas te gebruiken.

Handleiding Wallwisher

ESL Video

Je kunt met ESL Video van bijna elke video op internet zelf een online quiz maken. Maar je kunt ook leerlingen als opdracht een quiz voor elkaar of voor de klas laten maken. Als je je aanmeldt bestaat er ook de mogelijk om de resultaten van individuele leerlingen naar je account te laten sturen. Verder is het natuurlijk ook een mooie mogelijkheid om iets op het digibord aan je klas uit te leggen. De gemaakt video en quiz kun je vervolgens makkelijk embedden in bijvoorbeeld je klassensite op Google-Apps en zo aan de leerlingen voorleggen. ESL Video kent verschillende moeilijkheidsgraden en je kunt de quizzen in alle talen maken. Vooral voor de talen geeft een dergelijke opdracht volgens mij veel mogelijkheden. Een simpel voorbeeld zie je hieronder:

vrijdag 1 oktober 2010

Jing

Vorige maand bericht ik al over het eenvoudig maken van een filmpje van je lesstof of uitleg voor YouTube. Jing biedt de mogelijkheid om - zelfs tijdens de les - een screencast te maken van je uitleg. Stel je legt de berekening van een hoek in een kubus uit aan leerlingen. Op het digibord klik je Jing aan, je creëert een vlak waarbinnen je kubus en uitleg valt. Je zet Jing aan en alles wat je vanaf die tijd op het bord doet, wordt opgenomen. Als je uitleg klaar is, klik je op upload en je krijgt een link terug waarin je filmpje staat. Dat kun je op een site plaatsen of mailen aan leerlingen.  Er is een gratis versie waarmee je genoeg kunt. Een handleiding vindt je hier.

Symbaloo komt met onderwijsversie

Symbaloo introduceert voor alle gebruikers nieuwe embedfuncties, waardoor video's van YouTube, presentaties van Slideshare.net en Google Docs-bestanden direct in de Symbaloo-omgeving zijn te openen. "Deze functies zijn bedacht voor de onderwijsversie van Symbaloo", aldus Symbaloo in gesprek met tweakers.net. "Onze site heeft zijn oorsprong in Nederland en daar merkten we dat veel leraren Symbaloo gebruiken in hun onderwijsmethode. Vanuit die gedachte hebben we Symbaloo Edu ontwikkeld."
Symbaloo heeft hoge verwachtingen van het nieuwe onderwijsmodel. Dit wordt als eerste in de VS uitgerold, waarna Nederland binnen een half jaar volgt. Er vinden inmiddels gesprekken met Kennisnet plaats.

Bestanden en video klaarzetten voor de les

Als je een digibord gebruikt of anderszins snel met je favorieten op een visueel aantrekkelijke startpagina wilt werken kun je er eens over denken om je zelf of als vakgroep (gratis) te registreren bij Cooliris of Symbaloo of beide. Wie naar Symbaloo gaat ziet bovenin een aantal tabbladen of pagina’s. Niet alleen de pagina’s, maar ook de blokjes op de site kun je veranderen, verwijderen en aanpassen. Eventueel kun je meer rijen en kolommen toevoegen. Je moet je echter eerst registreren en daarna inloggen. Registreren is voltooid na het aanklikken van een link die je per mail ontvangt. tHeb je een pagina gemaakt met een bepaald thema, die ook voor je klas handig is? Deel of publiceer deze dan. Open de pagina die je wilt publiceren, ga met je muis op delen staan en klik op delen met iedereen. Doorloop de stappen en je pagina is voor iedereen beschikbaar! Je kunt ook pagina’s van anderen zoeken en die toevoegen en veranderen. Wil je niet dat iedereen je pagina ziet, dan hou je de pagina alleen voor je vakgroep. Met Symbaloo werk je online, je kunt er dus overal bij en dat geldt ook voor Cooliris.



Cooliris is een gratis browser plugin (voor Firefox, Safari & IE) die je in een 3D muur de zoekresultaten in bijvoorbeeld YouTube laat zien. Alle beelden laden razendsnel en je krijgt per foto (Flickr) of video (YouTube) onmiddellijk een aantal kenmerken te zien: Achtergrond tekst bij het beeld, Afmetingen (in pixels), Bestandsgrootte en URL. Je kan een beeld delen (via mail), of bewaren in je favorieten, nadat je jezelf hebt geregistreerd (email, naam en wachtwoord). Met Cooliris kun je ook beelden op je eigen computer zoeken. Klik rechtsboven op "My Computer" in het Cooliris scherm.

Je zou zelfs Cooliris als link in Symbaloo kunnen opnemen!

donderdag 30 september 2010

Google uitgelegd

Ik wil jullie de presentatie van een Kennisnet themadag over Google web 2.0 niet onthouden. Hoewel het niet specifiek op ons Google domein vszutphen is toegesneden kun je in deze screencast toch een heel goed idee krijgen van hoe je agenda's deelt, hoe je met meerdere mensen aan een document werkt, hoe je een spreadsheet of antwoordformulier maakt.

dinsdag 28 september 2010

Booleaans zoeken

Als je je leerlingen begrip bij wilt brengen over de mogelijkheden om Booleaans (met de operatoren: And, Or, Not) te zoeken in bijvoorbeeld Google, dan zou je deze vaak abstracte denkwijze inzichtelijk kunnen maken met Boolify. Door namenlijk die operatoren aan een zoektocht toe te voegen kan je je vraag beter specificeren, waardoor je betere hits krijgt. Dat doe je vaak ook met 'geavanceerd zoeken', maar ik heb het een leerling nog nooit zien doen. Boolify maakt met puzzelstukjes je zoektocht inzichtelijk, onder in beeld zie je steeds de zoekresultaten veranderen. Elke verandering leidt tot andere - en als het goed is, minder en betere - resultaten.

dinsdag 14 september 2010

De WIFI-generatie

Er komen steeds meer publicaties over de online generatie jongeren die zijn opgegroeid met laptop, mobiele telefoon en als nieuwste de smartphone waarmee ze altijd online kunnen zijn. ‘De WIFI-generatie. De jeugd op het mobiele internet: vliegensvlug en vogelvrij’ is een publicatie van Liesbeth Hop en Bamber Delver. Zij maken zich bezorgd over de onbeperkte toegang die WIFI via bijvoorbeeld smartphones tot het internet biedt. “Wij als auteurs roepen elke opvoeder en professional op, van ouders tot overheid, om de WIFI-generatie te geven waar zij recht op heeft: opvoeding.” Het boek geeft tips voor opvoeders, scholen en overheidsbeleid en heeft vooral tot doel om jongeren niet zichzelf te laten opvoeden, maar om ze te begeleiden in hun weg naar de “driedimensionale mediawolk”. WIFI maakt het mogelijk om buiten het blikveld van volwassenen, zonder begeleiding en in totale privacy de hele wereld te ontdekken en dat kunnen vooral jonge kinderen niet aan. Scholen moeten hun protocollen aanpassen en leerlijnen mediawijsheid ontwikkelen. Docenten moeten tenminste op de hoogte blijven, aldus de auteurs.

Van een heel ander orde is Hanging Out, Messing Around and Geeking Out. Deze studie is het eerste grootschalig onderzoek (2005-2008) naar het gebruik van nieuwe media door jongeren in de Verenigde Staten. Zij onderzochten vooral het gebruik van nieuwe media buiten school en hanteren meer de term mediageletterdheid. Bij Hanging Out, Messing Around en Geeking Out horen verschillende vormen van mediageletterdheid. Hanging Around is een digitaal toevluchtsoord waar jongeren cruciale sociale vaardigheden opdoen. De term Messing Around slaat op de mogelijkheid om online nieuwe dingen uit te proberen (bijvoorbeeld videoblogs, remixen). Geeking Out gaat over aansluiten bij netwerken van gelijke interesse. Vooral jongeren die moeilijk aansluiting vinden bij de (sub)culturen van leeftijdgenoten krijgen hier een tweede kans. Zij leggen in hun onderzoek de nadruk op de rol die vooral sociale netwerksites bieden voor de ontwikkeling van jongeren.

Beide publicaties appelleren aan ouders, opvoeders en professionals(wij) om het belang van nieuwe media voor jongeren in te zien en je er in te verdiepen.
‘De WIFI-generatie’ is te leen in de Mediatheek.

dinsdag 7 september 2010

Onderzoeksverslag Inzet ELO in het VO

Uit het SLO-onderzoeksverslag Inzet van de electronische leeromgeving in het voortgezet onderwijs  is gebleken dat de elektronische leeromgeving (ELO) in meer dan de helft van de scholen in het voortgezet onderwijs wordt gebruikt. Scholen kiezen voor een ELO om het onderwijs flexibeler en aantrekkelijker te maken. Echter, wanneer gekeken wordt naar het daadwerkelijke gebruik blijkt dit voor het grootste deel van de scholen nog zeer beperkt. Docenten maken met name gebruik van de organisatorische mogelijkheden. Op het gebied van leerinhouden, evaluatie, communicatie en differentiatie is het een minderheid die de mogelijkheden van de ELO weet te benutten. De ELO als verzamelinstrument van internettools, speciaal geschikt gemaakt voor onderwijs zal verder worden doorontwikkeld. Verdere en betere integratie van planningstoepassingen, evaluatiemogelijkheden en toegang tot leerinhouden zijn van belang bij de volgende generatie ELO's. Docenten die ruimte krijgen om met de ELO te experimenteren, scholen waar afspraken gemaakt worden over de inzet, docenten die scholing krijgen in didactische ELO-vaardigheden en deelnemen aan uitwisselingsessies laten een grotere didactische variatie zien in het gebruik van de ELO, aldus het rapport.

Ideeënmarkt Informatievaardigheden

Al eerder (juni 2010) berichte ik over de op handen zijnde Ideeënmarkt Informatievaardigheden van de Hogeschoolbibliotheken aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Bibliothecarissen (NVB). De 10 minuten presentaties over de succesverhalen en producten van de zeven vertegenwoordigers van Hogeschoolbibliotheken zijn nu terug te vinden op de Wiki.  De presentaties laten goed zien hoe op de hogescholen het belang van informatievaardigheden wordt beleefd en uitgedragen. De toen ook al genoemde Jos van Helvoort gaf een toelichting op de door hem ontwikkelde scoringsrubriek informatievaardigheden. Daarin staan alle criteria benoemd en overzichtelijk bij elkaar, als hulpmiddel om de informatievaardigheid van studenten te toetsen en te wegen, en dat allemaal op één A-4tje.
Voordelen van deze scoring voor docenten zijn:
- Beoordelaars weten beter waar ze op moeten letten.
- Het geeft aanleiding tot uitgebreide feedback.
- Het geeft richting aan instructie.
Voordeel voor leerlingen/studenten zijn:
- Ze weten waar ze aan toe zijn.
- Ze weten waar ze op moeten letten.
- Ze weten waar ze aan moeten werken.

vrijdag 3 september 2010

Nieuwe digicode voor Teleblik

Je huidige digicode blijft geldig tot 1 oktober 2010. Je moet dus voor dit schooljaar weer een nieuwe Teleblik-digicode activeren op je Entree-account. De digicode is bij de balie van de Mediatheek te verkrijgen. Hij staat ook op de website van de Mediatheek in Google-Apps. Lukt het niet de code aan je account te koppelen, kom dan even langs, dan wordt je in de Mediatheek verder geholpen.
Met de snijmachine in Teleblik kun je uit een heel programma een eigen fragment knippen. Niet iedereen maakt gebruik van deze mogelijkheid, maar als je zelf een fragment knipt, kun je precies bepalen wat je in de klas laat zien. Je laat dan niet de hele uitzending zien, maar net dát stukje dat je nodig hebt.
Om zelf te knippen, geef je een startpunt en een eindpunt aan in een aflevering. Het stukje dat je geselecteerd hebt, wordt een aparte link (url). Deze kun je opslaan in de map 'mijn bestanden' of mailen. Ook kun je de link in een werkstuk, PowerPoint of website zetten.

dinsdag 31 augustus 2010

Plagiaat ontdekken

Wat is nu eigenlijk plagiaat? Studiecoach Lieke van de Open Universiteit legt het in het volgende filmpje voor studenten uit:

Er zijn veel hulpmiddelen om plagiaat van internet bij werkstukken van leerlingen te ontdekken. Je kunt bijvoorbeeld een zin in Google typen en kijken waar je dan uit komt. In de "GuidetoOnlineSchools" vind je een keur aan digitale hulpmiddelen om plagiaat te ontdekken. Maar je zult het eerst in de klas bespreekbaar moeten maken, want de huidige generatie jongeren heeft over het algemeen het idee dat alles wat op internet wordt gepubliceerd en beschikbaar wordt gesteld van iedereen is.

maandag 30 augustus 2010

Online schoolbord

Wil je snel aan de slag met een digibord en je niet verdiepen in de bordsoftware dan zou je dit online bord van Wim Bielderman kunnen gebruiken. Het is een online schoolbord met lijntjes en ruitjes. Inzetbaar op elk soort digitaal schoolbord. Volgens André Manssen kun je in versie 2.0 - die nog uitgebracht moet worden - de gemaakte lessen, aantekeningen e.d. ook opslaan als een afbeelding. Dit schoolbord is te beschrijven met je eigen bordsoftware of met de online tekengereedschappen. Met de toets F11 kun je het scherm 'digibordvullend' maken.

vrijdag 27 augustus 2010

Lesstof uitleggen via YouTube

Voor docenten die lesstof eenvoudig uit willen leggen via YouTube, een filmpje van "meester Pieterson" over hoe je zelf een les maakt met behulp van Windows Movie Maker en Paint, en hoe je dit dan op YouTube moet plaatsen. Een basisuitleg, zonder franje, en zonder heel moeilijke dingen. Let alleen niet op de tenenkrullende achtergrondmuziek.

Meester Pieterson heeft ook een eigen kanaal op YouTube waar hij video's heeft geplaatst over de naamvallen (Duits) en economie.

donderdag 26 augustus 2010

Multitasken is helemaal niet efficiënt

Het gebruik van Facebook en andere sociale netwerksites is niet goed voor de studieresultaten van studenten. Dat blijkt uit een onderzoek bij Amerikaanse studenten van Paul Kirschner van het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) van de Open Universiteit en Aryn Kaprinksi van Ohio State University. Vaak wordt gezegd dat jongeren vandaag de dag kunnen multitasken. Onderzoek wijst echter uit dat multitasken helemaal niet efficiënt is. Het tegelijkertijd verwerken van twee informatiestromen (in dit geval studie en Facebook) maakt dat de mutitasker meer tijd nodig heeft om hetzelfde leerresultaat te bereiken en dat hij meer fouten maakt. De stelling dat jongeren kunnen multitasken is een van de 'broodjes aap verhalen' in het onderwijs, aldus Kirschner. Kirschner houdt er van om dergelijke 'broodjes aap' door te prikken. Hij gaat met een wetenschappelijke bril in een lezing van juni 2010 in op vier van dergelijke broodjeaapverhalen over innovaties in het onderwijs. Verhalen die zich als een lopend vuurtje door de maatschappij verspreiden, ook in kringen van mensen die beter (zouden) moeten weten. Onder andere de credibiliteit van de leerpiramide wordt in twijfel getrokken. Ik weet zelf ook nog een 'broodje' van een heel andere orde: jongeren weten alles van techniek! op onze school gaan we daar regelmatig de mist mee in.

woensdag 18 augustus 2010

Auteursrecht

Eerder berichte ik al over vrij te gebruiken beeld en geluid en we hebben het ook al eens gehad over de zogeheten Creative Commons Licenties, belangrijk bij het hergebruik of arrangeren van lesmateriaal van bijvoorbeeld Wikiwijs, We hebben het hier over auteursrecht en hoe dit voor het voortgezet onderwijs geregeld is kun je op deze site van a tot z lezen. Een groot aantal auteursrechtenorganisaties heeft de krachten gebundeld zodat je nu op één site alle actuele informatie kunt vinden. Er staan antwoorden op vragen als: Waarom Auteursrecht? En er is meer informatie te vinden over de Auteurswet en uitzonderingen voor het onderwijs. Want hoe zit dat met gebruik en kopiëren van tekst, plaatjes en foto's? Of van muziek, televisie, dvd of digitaal materiaal?

dinsdag 17 augustus 2010

Lesmateriaal voor de week vande geschiedenis

Van 16-24 oktober 2010 vindt de Week van de Geschiedenis plaats. Daarom ontwikkelde Het Nationaal Historisch Museum twee gratis lespakketten voor de 1e en 2e klas van het vmbo en havo/vwo. Het lesmateriaal speelt in op het thema ‘Land en water' van de Week van de Geschiedenis 2010. Het behandelt twee onderwerpen: 'handel over water' en 'bescherming tegen water'. Het lespakket is beschikbaar vanaf 1 oktober, maar je kunt het nu al aanvragen. De lespakketten zijn modulair opgebouwd waardoor het materiaal op maat kan worden ingezet. Naast de lessen kunnen leerlingen voor een verwerkingsopdracht ook aan de slag in ED*IT EXTRA, het interactieve onderwijsplatform van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Wij hebben als school geen licentie voor ED*IT EXTRA, maar je kunt hiervoor tijdelijk een proeflicentie aanvragen bij ED*IT.

donderdag 8 juli 2010

Centrum voor Mondiaal Onderwijs

Het Centrum voor Mondiaal Onderwijs maakt aanvullend lesmateriaal voor basis- en voortgezet onderwijs voor verschillende vakken of projecten op het gebied van ontwikkelingseducatie. Er is materiaal over mensenrechten, milieu, ontwikkelingssamenwerking, oorlog & vrede, duurzame ontwikkeling en Europa. Veel van dat materiaal is gratis en via de site te zien en te downloaden. Aparte vermelding behoeft de aanvullende sectorwerkstuk-site vmbo. Hier vind je kant en klaar materiaal over de millenniumdoelen en de Europese Unie. Aan bod komen onder meer armoede, recht op onderwijs, recht op gezondheidszorg, honger, leven in een krottenwijk en kindersterfte.
Het CMO laat zich leiden door de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Earth Charter.

maandag 28 juni 2010

Twitter voor digibeten en onderwijsgevenden

Ik volg onder meer het blog van Willem Karssenberg en daar las ik dat er een site in opbouw is waarop de digibeet het nut of onnut van Twitteren krijgt uitgelegd en er een flink aantal links zijn geplaatst naar onderwijs- of onderwijsgerelateerde instellingen die allemaal al een account op Twitter hebben. Je kunt daarop klikken en direct ontdekken hoe zij Twitter toepassen. Zoals gezegd het initiatief van Rein Bijlsma wordt in de komende weken, maanden nog verder uitgebreid met onderwerpen als Twitter en communicatie op school, Twitter en etiquette, twitter als informatiebron etcetera.

donderdag 24 juni 2010

YouTube films downloaden

YouTube biedt prima video's voor het onderwijs, maar soms zijn de films die je voor je les had uitgekozen verwijderd. Free YouTube Utility is een gratis programma waarmee je films kunt downloaden. Het programma weet zich met een aantal handigheden van de concurrentie te onderscheiden. Zo bevat de tool een snelle, ingebouwde zoekfunctie, wat het speuren naar kandidaat-clips vereenvoudigt. Wil je verschillende filmpjes uit de resultatenlijst downloaden, dan hoef je ze maar te selecteren (klik ze aan terwijl je de Ctrl- of Shift-toets ingedrukt houdt), waarna je de selectie met de rechtermuisknop aanklikt en 'Add to Download List' kiest. Geselecteerde clips kun je bovendien bekijken in een geïntegreerde miniviewer. Free Youtube Utility is echter meer dan een handige downloader. Het programma bevat ook een flexibele conversiemodule. Daarmee kun je gedownloade clips naar circa zestien verschillende formaten omzetten. Naast avi is dat onder meer mov (IPod, IPhone), wmv (Microsoft movie Maker), mp4 en mp3.

woensdag 23 juni 2010

Audio in teleblik

Teleblik bevat nu naast televisie- ook radiouitzendingen: historisch audiomateriaal, zoals nieuwsuitzendingen, interviews en toespraken ter ondersteuning van de les. Historisch radiomateriaal zorgt voor een realistischer tijdsbeeld. Het gebruik van dit materiaal is daarom heel geschikt voor het vak geschiedenis. Natuurlijk werkt de Teleblik snijmachine waarmee docenten en leerlingen zelf fragmenten kunnen maken en delen ook voor audio. Je vindt het overzicht van alle audio door in 'uitgebreid zoeken' te kiezen voor mediatype 'audio', en te zoeken op het trefwoord 'audio'. Je kunt hier toespraken van Hitler vinden, reportages over de watersnoodramp of de Cubacrisis en bijvoorbeeld een uitzending van radio Oranje.

Animatiefilms maken

Het komt nogal eens voor dat docenten het idee opvatten om leerlingen een animatiefilm te laten maken. Vaak hebben docenten én leerlingen geen idee hoe ze een dergelijke film moeten maken en waarmee. In de website van Vives wordt nu stap voor stap beschreven hoe je leerlingen te werk kunnen gaan met het gratis programma Monkeyjam. Voor je aan de slag kunt, moet je een paar spullen verzamelen. Je hebt een camera met (firewire) dv-aansluiting (Mediatheek) – liefst op statief, voor stabiel beeld – en een witte achtergrond nodig (groot vel papier bijvoorbeeld, dat je aan een muur bevestigt). Het belangrijkste onderdeel: de figuurtjes die dienen als onderwerp. Gebruik bijvoorbeeld klei voor de hoofdpersonen van je animatiefilm en geef ze een rol. Als je de les verder wil verdiepen heeft het Nederlands Instituut voor Animatiefilm, het NIAF, een site met achtergrondinformatie en een Nederlandstalige handleiding voor Monkeyjam.

donderdag 17 juni 2010

Cahiers Bio-Wetenschappen

De Mediatheek heeft al jaren een abonnement op de Cahiers Bio-Wetenschappen en Maatschappij van de gelijknamige stichting. Het is inmiddels een prachtige serie over bio-medische en maatschappelijk relevante onderwerpen als: orgaandonatie, diabetes, evolutie, hersenen etcetera. De publicaties zijn nog steeds te lenen in de Mediatheek, maar zijn nu ook gratis te downloaden, na invullig van een korte vragenlijst. Bij de Cahiers wordt ook gratis lesmateriaal gemaakt voor havo en vwo bovenbouw. Op de site van De Praktijk kun je na aanmelding dit materiaal downloaden. De Praktijk vervaardigt verder trouwens ook materiaal voor vmbo-KGT en er draait een groot wiskunde-onderwijsproject. Verder werkt De Praktijk samen met Bioplek, dé biologiesite voor het Voortgezet Onderwijs.

woensdag 16 juni 2010

Fullscreen publiceren

Fullscreen publiceren kan handig zijn als je een digibord gebruikt en je wilt je gescande materiaal, een Worddocument, een pdf-bestand etcetera fullscreen op het bord hebben zonder hinderlijke werk- en menubalken van de betreffende programma's. Issuu kan dat voor pdf-bestanden, maar Calameo kan dat voor Word-, Powerpoint-, Excel en pdf-bestanden. Je moet hier wel een account aanvragen, kunt dan je bestanden uploaden en deze eventueel privé houden of openbaar maken.

dinsdag 15 juni 2010

Sculptris

Een hobbyproject van Tomas Pettersson dat gratis is te downloaden. Met Sculptris kun je zelf 3D modellen maken van onder meer mensen en dieren. Bekijk voor de mogelijkheden en voorbeelden de volgende video's:


In het Forum op de site kun je meer ideeën opdoen en vind je ook Tutorials.

maandag 7 juni 2010

Nieuwe cursussen

Deel 7 tot en met 10 van de cursussen Onderwijs en ICT van LearningTour zijn beschikbaar. Onder meer wordt arrangeren in een ELO behandeld in deel acht en ga je in het tiende cursusonderdeel aan de slag in Powerpoint of Exe learning. Voor de ELO-cursus heb je een Entree-account nodig. Als het je niet lukt om dit account aan te maken kan de Mediatheek Berkel hulp bieden. Je ziet in de ELO-cursus hoe je verschillende leermaterialen kunt samenstellen tot een arrangement. In deel tien van de cursus ga je op zichzelf staand digitale leermateriaal maken. Deel zeven behandelt games en deel negen laat je kennis maken met de mogelijkheden van geluid in de klas.

donderdag 3 juni 2010

Je hoeft mij niets te vertellen over de online catalogus, ik weet hoe een computer werkt

Een citaat van een leerling uit een opmerkelijk artikel van een Amerikaanse Mediathecaris in de Los Angeles Times van maart 2010. Het zou zo maar bij ons op school kunnen zijn. Zij waarschuwt in dit artikel voor het sluiten van bibliotheken en mediatheken in de USA terwijl de generatie die is opgegroeid met internet geen flauw benul heeft van de betrouwbaarheid van gevonden informatie met bijvoorbeeld Google. Ik citeer: “In a time when information literacy is increasingly crucial to life and work, not teaching kids how to search for information is like sending them out into the world without knowing how to read”. En verder: “I've been told, quite emphatically, that the Apollo moonwalk never happened, the Holocaust was a hoax and George W. Bush orchestrated 9/11 -- all based on text, photos or videos found online”.

Tegelijk maken in Nederland ook Hogescholen zich steeds meer zorgen om de informatievaardigheden van de eerstejaars studenten. De Hogeschoolbibliotheken aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Bibliothecarissen (NVB) organiseren hiervoor in juni een Ideeënmarkt Informatievaardigheden. Jos van Helvoort van de Haagse Hogeschool heeft inmiddels een scoringsrubriek ontwikkeld, een schema dat door docenten gebruikt kan worden als richtlijn voor het beoordelen van de competentie informatievaardigheid. Het betreft hier weliswaar oudere (HBO) studenten, maar ook voor de ontwikkeling van onze ideeën over informatievaardigheden geeft het een goed referentiekader.

maandag 31 mei 2010

Toolkit E-Didactiek

De Open Universiteit Nederland/Ruud de Moor Centrum biedt met het Palet Voortgezet Onderwijs ondersteuning voor beginnende docenten en docentenbegeleiders. In een eerder bericht wees ik al op de kennisbanken die bij het portaal-vo van het Ruud de Moor Centrum onder 'vakken' voor beginnende docenten zijn te vinden. Een ander onderdeel belangrijk van dit portaal is een toolkit voor lesgeven met behulp van ict. Onder meer kun je hier vinden hoe je ict kunt gebruiken bij samenwerkend leren, klassenmanagement, etcetera. Je kunt er handleidingen vinden over presentatieprogramma's als bijvoorbeeld Powerpoint, weblogs, sociale media en wiki's. Steeds wordt de informatie praktisch gehouden en verhelderen voorbeelden (ook video) de tekst.

vrijdag 28 mei 2010

Common Craft video's

De video in het vorige bericht is afkomstig van Common Craft, een klein bedrijf dat in de USA voorlichtingsvideo's maakt over verschillende onderwerpen - waaronder technologie. De video's , die op het onderwijs zijn gericht, zijn zo in de les te gebruiken en zijn er in het Engels, Duits en Frans. Prachtig leerzaam lesmateriaal.

Gevaren van internet, deel 2

In een eerder bericht toonde ik al een Nederlandstalig filmpje over de gevaren van internet. Je zou dit filmpje zo kunnen gebruiken op een ouderavond. Deze Engelstalige video gaat vooral in op de lange termijn effecten die het publiceren van id-informatie en foto's en films op internet hebben. Waar moet je op letten?

donderdag 27 mei 2010

SchoolTV-beeldbank Plus

SchoolTV heeft de SchoolTV-beeldbank Plus binnen het bestaande concept gelanceerd. De educatieve clips uit de Beeldbank zijn nu in Plus gekoppeld aan educatieve quizzen, digilessen en werkbladen. Alle materiaal is gratis en vrij toegankelijk en gecategoriseerd op doelgroep.

Hot Potatoes

Hot Potatoes is een auteurstool speciaal gericht op het zelf maken van interactieve oefeningen. Je kunt op verschillende sites door anderen gemaakt oefenmateriaal vinden dat je gratis kunt gebruiken. Tik 'Hot Potatoes' in in Google en probeer eens wat uit, dan zie je ook de (on)mogelijkheden van deze software. Je kunt met dit gratis programma zoals gezegd ook zelf lesmateriaal maken. Handleidingen voor de software vind je op onder meer het Belgische KlasCement. Eigenlijk ben je dan bezig met het arrangeren en ontwikkelen van digitaal leermateriaal. Kennisnet heeft ondertussen een module Leren arrangeren en ontwikkelen van digitaal leermateriaal vervaardigd die je voor het verdiepen van je kennis ook zou kunnen gebruiken. Als je met Hot Potatoes gaat werken ben je niet de enige, zo is er onder meer een goed onderhouden weblog met tips, voorbeelden en handleidingen van Antoine van Dinter online en actief.

donderdag 20 mei 2010

Opbrengsten van Leren met meer effect


Na een looptijd van twee jaar is het programma 'Leren met meer effect' afgesloten. De publicatie in de Kennisnet Onderzoeksreeks, Opbrengsten van Leren met meer effect, zet de meest opvallende onderzoeksresultaten van de effecten van onderwijs met ict op een rij. Tien scholen experimenteerden met ict in hun onderwijs en onderzochten samen met het Kohnstamm Instituut de opbrengsten ervan. Gaan leerlingen beter leren? Raken ze gemotiveerder? Wat vinden betrokken leraren ervan? Hoe kijken leraren die niet betrokken waren bij het experiment ertegenaan? We mogen concluderen dat ict het onderwijs kan verbeteren. Tegelijkertijd zijn opbrengsten in het onderwijs zelden exclusief toe te schrijven aan ict. Meestal is het in combinatie met het nadenken over wat je met je onderwijs wilt bereiken en hoe dat het beste te realiseren is. En we weten ook dat steun van zowel leraren als schoolleiding nodig is om succesvol te zijn. Wie het initiatef neemt tot de onderwijsvernieuwing, is niet zo belangrijk voor succes. Wat ertoe doet is dat er een stricte rolverdeling is: de schoolleiding schept de randvoorwaarden, de leraren bepalen hoe de vernieuwing vorm krijgt. Zij professionaliseren zich verder door scholing en door te 'doen'. Liefst kijken zij dan - samen met collega's - kritisch naar wat werkt en wat niet. Bij sommige projecten zie je dat het onderwijs met bijvoorbeeld een digibord niet tot betere resultaten leidt, maar wel tot meer gemotiveerde leerlingen.

Zoeken op internet

Intute is een Brits consortium van 7 Universiteiten. Zij leveren onder meer de Virtuele Trainig Suite , gratis tutorials 'Zoeken per vakgebied'. Op deze site vind je ook een link naar de Internet Detective, een cursus informatievaardigheden die ook bruikbaar is voor het Voortgezet Onderwijs. Eerder werd deze cursus voor het Nederlandstalig gebied aangeboden door de Koninklijke Bibliotheek. Dit is nu niet meer mogelijk zodat we het met deze Engelstalige cursus moeten doen. De Webdetective is een Nederlandstalig alternatief dat is ontwikkeld door het Directie Overleg Bibliotheken Overijssel (DOBO) in het kader van het project 'Samenhang & Kwaliteit'.

Strips maken

Met dit programma kunnen de leerlingen zelf een stripverhaal maken. Je hebt de keuze uit een grote database met stripfiguren of je laat de leerlingen zelf een karakter samenstellen. Daarna voegen ze tekstballonnen, houdingen en emoties toe en kunnen ze achtergronden en effecten kiezen. Je kunt de leerlingen op deze wijze natuurlijk ook met taal laten oefenen. Bitstrips is gratis, Bitstrips for schools niet.

woensdag 19 mei 2010

Onderwijsrecensies VO

NBD/Biblion verzorgt voor bibliotheken en schoolmediatheken recensies van nieuw verschenen fictie en non-fictie. Voor mediathecarissen een bestand waarop je gedeeltelijk je aanwinsten baseert. Deze service kan ook voor docenten handig zijn. De recensies zijn onder meer gerangschikt op vak. Verder vind je rubrieken Jeugdboeken 12+ en 14+ en romans in verschillende talen, vakliteratuur en audiovisuele media. Je kunt dit bestand raadplegen via de mediatheeksite in ons Google-Apps domein 'vszutphen'. In de linkerbalk zie je op deze site onder 'collectie' een kopje 'onderwijsrecensies'. Dit klik je aan en dan klik je op weergeven of downloaden.

woensdag 12 mei 2010

De WIFI-generatie

Behandelde het vorige bericht de - toch wel opmerkelijke - conclusie dat jongeren over het algemeen een vrij positief beeld van nieuwsmedia hebben, een breed scala aan bronnen gebruiken om in hun nieuwsbehoefte te voorzien en bovenal nieuws willen dat relevant is. Er blijken zelfs in de Top 10 van nieuwsinteresses ook drie typen algemeen nieuws te staan: het laatste nieuws, lokaal nieuws en landelijk nieuws. Opgelucht halen we adem, het is toch nog niet zo slecht gesteld met onze jeugd en dan is daar de uitgave De WIFI-generatie. Het uitgangspunt van dit boek is de komst van (gratis) mobiel internet en de gevolgen voor de opvoeding van de jeugd, die in principe continue online kan zijn. Buiten ons blikveld. Zonder begeleiding en in totale privacy. Het boek biedt inzicht in opvoeding, onderwijs en overheidsbeleid dat dringend aan vernieuwing toe is. Het is te leen in de Mediatheek.

Jongeren en media

In januari 2010 is de onderzoekspublicatie Jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid van Nico Drok en Fifi Schwarz verschenen. Doel van het onderzoek was om een feitelijk overzicht te verkrijgen van het nieuwsmediagebruik van de huidige generatie Nederlandse jongeren. In het onderzoek, waarin speciale aandacht is uitgegaan naar het belang van dagbladen, stonden daarom de functies van nieuwsmedia en de betekenis die jongeren daaraan geven centraal. Aan het onderzoek hebben ruim 1.000 jongeren in de leeftijd van 15 tot 29 jaar deelgenomen. Dat jongeren hun nieuws per se mobiel zouden willen, zelf graag bijdragen aan de nieuwsvoorziening of in jongerenuitgaven een alternatief zien voor 'volwassen' dagbladen, blijken hardnekkige mythes - die onder meer voortkomen uit de onterechte benadering van jongeren als een homogene groep. Uit de resultaten van Jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid kwam juist een sterk onderscheid naar voren tussen jongeren die regelmatig dagbladen lezen en jongeren die zelden dagbladen lezen ten aanzien van hun beweegredenen om zich te informeren over nieuws, hun keuze van nieuwsmedia en de mate waarin zij deelnemen aan de maatschappij. De auteurs concluderen dat jongeren over het algemeen een vrij positief beeld van nieuwsmedia hebben, een breed scala aan bronnen gebruiken om in hun nieuwsbehoefte te voorzien en bovenal nieuws willen dat relevant is.

Online websites maken met Google Sites

Een interessant onderdeel van Vives (Vakblad ten behoeve van (ict)vernieuwingen binnen het onderwijs) is het blokje Tips en trucs op ict-gebied. Deze maand vind je hier een korte tutorial over het vervaardigen van een site met Google sitemaker. Het tutorial behandelt weliswaar de handelingen voor een gewone gmailgebruiker, maar die verschillen niet wezenlijk van de handelingen in ons domein vszutphen.nl.

donderdag 29 april 2010

Lees mij!

Lees mij is een webplek waar korte filmpjes de bezoeker uitnodigen tot lezen. De site is een samenwerking tussen Stichting Lezen (Nederland en Vlaanderen), Viewpoint Productions en De Nederlandse Taalunie en wordt ondersteund door het Letterkundig Museum en het Vlaams Letterenhuis en presenteert literatuur op een manier die aansluit bij de leefwereld van jongeren: via internet en bewegende beelden. Ieder van de (nu) 34 hier besproken boeken heeft zijn eigen pagina met filmpje, een kleine samenvatting, auteursachtergronden, geluidsfragmenten, een forum en archiefmateriaal. De site biedt op de homepage een docenteportal waar lesmateriaal is te vinden. De literatuur is divers en loopt van Theo Thijssen tot Jan wolkers en Hella Haasse.

woensdag 28 april 2010

4 en 5 Mei

Ook bij Teleblik staan ze stil bij de dodenherdenking en bevrijding op 4 en 5 mei en bij oorlog en vrede, vrijheid en onderdrukking, verantwoordelijkheid, mensenrechten, en democratie. Een aantal films zijn klaargezet om te gebruiken in de klas. Onder meer zie je het Polygoonnieuws uit 1946, fragmenten uit Eenvandaag en enkele programma's van de NOT.

Luistervaardigheid

Voor slechtzienden, blinden en ook voor leerlingen met ernstige dyslexie zijn luisterboeken erg handig. Ook veel sites geven ondertussen de mogelijkheid om audioboeken te downloaden of te beluisteren. Vrijwilligers van Librivox nemen hoofdstukken op van boeken die vrij van auteursrechten zijn en zetten de geluidsbestanden op internet. Je kunt hier uitstekend luistervaardigheid Engels, Frans en Duits mee oefenen. Duitse Literatuur vind je op Vorleser.net. Hier vind je nu zo'n 550 audioboeken op thema of auteur gerangschikt.

dinsdag 20 april 2010

Digibord tools

Toegegeven, het betreft hier een schoolbordportaal voor het basisonderwijs, maar ik denk dat er ook voor ons onderwijs (met name ook Remedial Teaching) veel handige tools op deze site zijn te vinden zoals het metriek stelsel, breuken, landmeten, tv op het digibord, animaties, themakaarten Nederland etcetera.

Apprendre le Français

Op de site van TV5 vind je al veel materiaal om in de klas te gebruiken, maar ik wil hier je aandacht vestigen op een speciaal onderdeel van de site waar je ook oefeningen kunt vinden.

Nederlands oefenen

Al eerder noemde ik een paar sites waar leerlingen onder meer Nederlandse grammatica zelfstandig kunnen oefenen. De site van juf Melis mag hier niet onvermeld blijven. De leerlingen kunnen hier hun woordenschat oefenen, werkwoordspelling en spellingsopdrachten maken en hun vaardigheid tot zinsontleding verder uitdiepen.

donderdag 15 april 2010

De gevaren van internet

Leerlingen krijgen les in de gevaren van internet. Wat zet je wel in je profiel en wat niet?

dinsdag 13 april 2010

Presenteren met Powerpoint

Presentatiekracht is een online kennisplatform voor presenteren in Nederland en Belgie. de site biedt artikelen aan over alles wat met presenteren te maken heeft, zo ook een cursus over Powerpoint. Je moet wel beschikken over Powerpoint 2007. De site toont tevens een twintigtal online presentatietools.

Hoe het niet moet toont het volgende filmpje:

woensdag 7 april 2010

April: De maand van het Vinden

De Maand van het Vinden is een intiatief van Infovaardig, Instituut voor Media en Informatievaardigheden. Tijdens de Maand van het Vinden worden er op allerlei plekken in Nederland projecten en festiviteiten georganiseerd rondom het vinden van betrouwbare informatie. Er zijn heel veel instellingen in Nederland die betrouwbare informatie hebben, fysiek, maar zeker ook online. De leerlingen kunnen ook meedoen aan een aantal games zoals Game 2 Knowlegde - live. Met het beantwoorden van vragen gedurende de Maand van het Vinden (april 2010) kunnen ze hiermee een mooie IPod winnen. Er zijn op verschillende plaatsen openbare lessen en de projecten en festiviteiten worden toegelicht op de website van het project.

Je kunt natuurlijk ook altijd met materiaal uit de Mediatheek een eigen les samenstellen. Hoe breng je in een documentaire bijvoorbeeld de werkelijkheid in beeld? In de Mediatheek kun je een dvd lenen waarin aan de hand van drie documentaires wordt bekeken hoe tv journalisten en documentairemakers bijdragen aan onze beeldvorming over de wereld waarin we leven. Het gaat onder meer over Al Jazeera, Fox News in de VS en het perscentrum van het Amerikaanse leger aan het begin van de Irakoorlog. De documentairebox heet Media in beeld en is te vinden onder Wit-Media.

maandag 29 maart 2010

NL Kids online

Om Nederlandse jongeren weerbaar te maken in hun digitale leefwereld is het nodig om ze aan de ene kant vaardigheden bij te brengen, of breder geformuleerd mediawijs te maken en aan de andere kant is het aanbieden van een veilige digitale omgeving noodzakelijk. Om de mediawijsheid te vergroten ligt er een belangrijke taak voor zowel ouders als docenten om aan te vullen op wat jongeren spelenderwijs en van elkaar leren. Voor het aanbieden van een veilige omgeving is het van belang om hoogwaardige content te ontwikkelen en kinderen via speciale browsers hier naar toe te leiden, om meer content te labelen op een manier die bekend is via de Kijkwijzer en om Internet Service Providers (ISPs) veiligheid in te laten bouwen.
Dit zijn de belangrijkste conclusies van de SCP-publicatie NL Kids online (maart 2010) van Jos de Haan. Op school zou je de rol van de Mediatheek als informatiebemiddelaar en -inkoper mijns inziens duidelijker moeten profileren.

woensdag 24 maart 2010

Daisy-spelers in Mediatheek

Een Daisy-speler is een apparaat voor het beluisteren van daisy-roms. Dit is een schijfje waarop gesproken tekst volgens een bepaalde structuur is opgeslagen. Daisy-roms zijn ook te beluisteren op een computer met bepaalde (gratis te downloaden ) software. Het is ook mogelijk de luisterbestanden van de Daisy-rom met een MP3 speler af te spelen, je kan dan alleen geen gebruik maken van de geavanceerde mogelijkheden tot navigeren met een Daisy-speler.













VictorReader Stream
Daisy boeken die zijn overgezet naar een geheugenkaart (SD-kaart) kunnen eenvoudig met dit apparaat afgespeeld worden. Naast de volledige Daisy functionaliteit beschikt de Stream ook over een MP3-speler, een memorecorder en een ingebouwd Nederlands- en Engelstalig spraaksynthese-programma voor het voorlezen van elektronische tekst in txt, xml en html bestandsformaat (geen meeleesscherm).

















ClasssMate Reader
De ClassMate Reader is ontwikkeld om de vaardigheden in technisch- en begrijpend lezen te vergroten. Uniek is dat de ClassMate Reader beschikt over ingebouwde tekst-naar-spraak software. Diverse tekstbestanden (txt, xml, html) kunnen direct door de ingebouwde computerstem worden voorgelezen en op het meeleesscherm worden getoond. Er kan actief worden meegelezen met de meeleescursor die het voorgelezen woord laat oplichten. Naast het meeleesscherm heeft de ClassMate Reader nog een aantal belangrijke nieuwe opties. Door met je vinger of de speciale pen het scherm aan te raken, kan bijvoorbeeld interactief met de tekst worden gewerkt. Hiermee kan de gebruiker een gedeelte van de tekst onderstrepen, een notitie of markering aanbrengen in de tekst of het woordenboek activeren. Ook de ClassMate werkt met een SD-kaart waarop bestanden worden opgeslagen.

Materialen voor de Daisy-spelers van school
De leerlingen kunnen op onze school een van beide Daisy-spelers lenen bij de Mediatheek. Vervolgens kan bij de remedial teacher in het RT-lokaal op de begane grond materiaal geleend worden om met de Daisy-speler te beluisteren. Er zijn twee pakketten samengesteld met boeken in verschillende talen en oefenexamens (met name VWO-examens, volgend jaar zullen ook andere examens beschikbaar zijn). In samenspraak met de remedial teacher kan een oefenpakket samengesteld en geleend worden. Zij kan ook nadere uitleg geven over het gebruik van de Daisy-spelers en hoe deze zelf, al dan niet met vergoeding, aan te schaffen.

vrijdag 19 maart 2010

Online collega Engels

Een gratis digitale docent die in een half uur moeilijke grammaticaregels uitlegt, wie wil dit niet. Docent Engels Jeroen van Mierlo uit Deventer nam het initiatief. De scholieren kunnen een module kiezen over een bepaald grammaticaal onderwerp of een examnetekst. Zij krijgen dan les van een virtuele leraar die aantekeningen maakt op een schoolbord. Daarna kan de leerling een samenvatting en oefenstof downloaden.

woensdag 17 maart 2010

Handleiding voor sites in Google Apps

Je hoeft natuurlijk niet altijd het wiel zelf uit te vinden, een prima handleiding voor het online bouwen van een eigen site in Google Apps is al gemaakt door de Jacob Daalderschool.

Naar een leerlijn informatievaardigheden

Langzaam maar zeker krijgt ons ICT-beleid handen en voeten. Belangrijk onderdeel zal in de toekomst een te formuleren doorlopende leerlijn informatievaardigheden zijn. Wij hoeven daarbij niet alles zelf uit te vinden. De SLO publiceerde al in 2007 Naar een leerlijn informatievaardigheden. De LWSVO, de landelijke werkgroep voor Mediathecarissen, heeft ook een leerlijn uitgegeven die via de Mediatheek te verkrijgen is. De leerlijn is een kader waarbinnen docenten hun informatieverwerkingsopdrachten vormgeven, rekening houdend met het niveau ("uitvoeringsronde") van de leerlingen. De Mediathecaris heeft een coördinerende rol in dit door het Oostvaarders- en Buitenhout College gepubliceerde document.
Normen voor informatievaardigheden in het VO vind je hier.

Weblog Digibord

Er zijn een groot aantal edublogs (weblogs die het onderwijs als onderwerp hebben), maar één hiervan wil ik hier speciaal onder jullie aandacht brengen. Dit blog van een leraar in het basisonderwijs behandelt namenlijk alleen zaken rondom digiborden in het onderwijs. De website is bedoeld om het onderzoek te steunen van deze docent naar de opbrengsten van het digibord bij het aanvankelijk lezen.

vrijdag 12 maart 2010

Recensies van software voor het onderwijs

Vives, vakblad voor (ict)vernieuwingen in het onderwijs, publiceert maandelijks in haar papieren en digitale versie besprekingen van software voor het voortgezet en basisonderwijs. Een mooie start als je als vakgroep op zoek bent naar nieuwe software.

donderdag 11 maart 2010

Linken naar Teleblik



Neem Teleblik materiaal eenvoudig op in je digitale lesmateriaal en presentaties. Link naar Teleblik vanuit bijvoorbeeld PowerPoint, Word, Digibordsoftware of de ELO!
In Teleblik krijg je onder 'Deel deze uitzending' directe links (URL's) naar een uitzending, fragment of montage. Kopieer en plak de URL in je digitale lesmateriaal en link zo direct naar uw favoriete video's in Teleblik. Onder 'Deel dit ...' staan twee links. De bovenste link geeft de video met daarnaast extra informatie. De onderste link toont alleen de video; handig wanneer je de video bijvoorbeeld wilt gebruiken in een toets.

maandag 8 maart 2010

Rapport over ELO

Hoewel dit bij ons op school nog niet speelt houdt de invoering of het onderhouden van een elo (electronische leeromgeving) menige schoolleiding bezig. Gelukkig kunnen wij als relatieve laatkomer leren van de ervaring van andere scholen. Onlangs verscheen een rapport van Danny Streelder, stagiair van Hogeschool Utrecht, dat hij in opdracht van de overkoepelende saMBO~ICT: een zelfstandige organisatie van en voor alle MBO-instellingen maakte. “Het hoofddoel van dit rapport is de lezer inzicht te geven in hoe elektronische leeromgevingen op dit moment worden gebruikt in het middelbaar beroepsonderwijs, zijn de huidige functionaliteiten voldoende voor de toekomst, en welk pakket (open/closed source) past het beste in de ultieme omgeving?” Toegegeven het betreft hier het mbo, maar toch. Een implementatiewijzer - een lijst met do's en dont's - van H. van Gennip en F. Eerkens is hier te vinden.

woensdag 3 maart 2010

Vrij Beeld en Geluid

Op het weblog van MrsSmoke vind je verwijzingen naar openbaar te gebruiken beeld- en geluidsmateriaal. Dit is een belangrijk item voor scholen want als je bijvoorbeeld iets op YouTube publiceert en je gebruikt een muziektrack van een cd, dan ben je strafbaar. Let wel altijd op de 'Terms of use' die de geselecteerde webpagina's van mevrouw Smoke hanteren. Soms ben je verplicht om te citeren, of mag je het niet overal publiceren!

dinsdag 2 maart 2010

(Digitaal) toetsen

Onlangs was ik op een themadag van Kennisnet over digitaal toetsen. Een veertigtal medewerkers van verschillende scholen over heel Nederland waren aanwezig. Naast het gebruik van bijvoorbeeld Wintoets op scholen voor het SE ging het vooral over het Centrale Examen in de CBT-vorm (Computer Based Testing). Wat eigenlijk naar voren kwam is dat het overheidsbeleid niet eenduidig is. Door te hoge kosten is er nu een aangepast meerjarenplan digitale examens, waarin niet alle eerdere vakken meer mee doen. Verder is de verwachting dat in 2015 25% van de scholen één of meerdere digitale examens afneemt. Er zit echter geen (overheids)dwang achter en over 100% dekking wordt niet gesproken. Verder vonden veel aanwezigen het jammer dat leerlingen niet konden oefenen en de software van het CBT-examen op het moment zelf onbekend is voor leerlingen. De software –Examentester - waar nu mee wordt gewerkt wordt over zo’n drie, vier jaar ook weer vervangen. Er zitten dus heel veel haken en ogen aan digitalisering van de examens en dan hebben we het nog niet eens gehad over de extra taken die dit voor systeembeheer op scholen met zich mee brengt.
Een opsteker was wel de nieuwe site Schoolexamensvo van VO-raad, het Platform-VVVO , SLO en Kennisnet. Deze partners hebben ervoor gezorgd dat deze site docenten en schoolleiders de informatie en hulpmiddelen biedt om samen schoolexamens zo in te richten dat ze met recht een waardevolle plek binnen het eindexamen innemen. Er zijn hier handreikingen, protocollen en checklisten te vinden. Verder vind je er een quickscan en een digitale scan kwaliteitszorg.

Google Apps voor dummies

De site van Suzan Walther en Hans Hak biedt een veelheid aan informatie en cursussen voor docenten om ict-toepassingen in de dagelijkse praktijk te integreren. Daar ook kwam ik een screencast tegen die de onderdelen van Google Apps uitermate duidelijk visueel uitlegt. Doe er je voordeel mee! Kijk ook verder eens op deze site en zie dat er heel veel gratis cursusmateriaal is voor onder meer gebruik van Hot Patatoes, Moodle, Arrangeertools etcetera. en als deze termmen nu abacadabra voor je zijn, klik dan de onderdelen eens aan voor een korte introductie.

donderdag 25 februari 2010

SimQuest

SimQuest is gratis software voor ontdekkend leren. Onder meer de Universiteit van Twente is zeer actief om wetenschap door middel van simulaties onder de aandacht van leerlingen te brengen. Voor gratis simulaties moet je een account aanmaken. Vergeet niet als je gebruik wil maken van deze simulaties om de SimQuest Learner environment te downloaden.

dinsdag 16 februari 2010

Krijten op het digibord

Ja, het kan, maar dan virtueel. Je kunt een mooie "ouderwetse" krijttekening maken op het digibord met Odosketch. Als je hem wilt bewaren, moet je wel even een account aanmaken. Ik hoor graag reacties.

Achtergronden voor het digibord

De universiteit van South Florida heeft een pagina beschikbaar waarop je achtergronden voor je Powerpointpresentatie of je digibordles kunt gebruiken. Je bent dan af van het vaak fel verlichte witte digibord, dat zeer hinderlijk is voor de leerlingen als het bord continue aanstaat. Je mag gratis en alleen voor educatieve doeleinden 50 templates gebruiken. Lees hiervoor de licentievoorwaarden.